Балада пра верасовы мёд

Той трунак верасовы вядомы быў здаўна – ад мёда саладзейшы, п’янчэйшы ад віна. Майстры яго варылі, і потым той напой таіўся побач з імі у пячорах пад зямлёй. Прыйшоў кароль шатландскі, і палілася кроў – ён нішчыў племя піктаў, цкаваў, нібы звяроў. І па чырвоных ўзгор’ях пагоня гнала іх, пакуль не сціх апошні людзей маленькіх уздых. Лета ізноў у краі, верас барвай гарыць. Ды толькі няма нікога, хто можа той мёд варыць. У магілах безыменных у мясцінах, дзе паляглі маленькія медавары ляжаць у сваёй зямлі. Па верасовай пустцы едзе кароль на кані, пчолы гудуць трывожна, плача кулон* ў вышыні. Едзе кароль, злуецца: хіба ўсё дарма? Над верасам я паную, а мёду з яго няма! І тут жа яго васалы, хто побач быў на кані, пільна ізноў абшукалі пусткі і камяні. Знайшлі яны двух апошніх, на чый патрапілі след, – пікт бацька і сын-падлетак выйшлі з пячоры на свет. Кароль паглядаў звысоку на гэтых дваіх на зямлі, а пікты зацята маўчалі пры свіце і каралі. Падводзяць малечу да прорвы, мора ўнізе шуміць: “Свабоду даруем за веды, як з верасу мёд варыць!” Спакойна стаялі абодва, стары пікт і пікт малы, верас гарэў на ўзгорках, унізе грымелі валы. І раптам прамовіў бацька і стала вакол цішэй: “Я маю сказаць два словы для каралеўскіх вушэй!” “Старэйшым жыццё дарагое – я кожную хвілю люблю і мёда сакрэт адкрыю!” – прызнаўся ён каралю. Голас яго то цішаў, то набіраў уздым: “Я навучу варыць вас, ды не пры сыне маім! Хлопцу жыцця не шкода і галавы на плячах… Але я страчу гонар цяпер у яго вачах.
Скіньце яго са стромы уніз, дзе шуміць прыбой. Слова сваё стрымаю – будзе ў вас напой!” Хлопца тады схапілі, рукі сцягнулі вузлом, уніз штурхнулі з абрыву у мора на згубу і злом. Мора накрыла хваляй, крык у глыбінях знік, і прагучалі словы, што мовіў апошні пікт. “Праўду тады сказаў вам: гарачы народ малады! Тым не стае загартоўкі, хто не галіў барады. А я не баюся пакутаў, не страшаць агонь і лёд. Няхай са мной памірае мой верасовы мёд!”

* Кулон – від птушак з сямейства бакасавых.

(Пераклад з англійскай “Heather Ale” by Robert Louis Stevenson)